Φτιάξαμε τα σπάργανα του Χριστού

     Ένα από τα  παλαιότερα Χριστουγεννιάτικα έθιμα της Ηπείρου αναβιώσαμε σήμερα στο σχολείο μας. Γιαγιάδες , μαμάδες και μπαμπάδες των μαθητών έφεραν τα απαραίτητα σύνεργα και μας έδειξαν  πώς γίνονται οι  τηγανίτες στην πλάκα.  Αυτά κατά την παράδοση ήταν τα σπάργανα του Χριστού στη φάτνη. Πρόκειται για τοπικό γλύκισμα, τηγανίτες ψημένες στο τζάκι σε πυρωμένη πέτρα. Εμείς τζάκι δεν είχαμε γι αυτό χρησιμοποιήσαμε πιο σύγχρονα μέσα για το ψήσιμο. Πλάκες όμως είχαμε. 

 Οι πλάκες είναι μαύρες πέτρες σαν αυτές που βάζουμε στις στέγες των λιθόχτιστων σπιτιών. 

   Οι πέτρες αυτές περνούσαν από ειδική διαδικασία ώστε να έχουν αντοχή στις υψηλές θερμοκρασίες. Πρώτα -πρώτα τις τοποθετούσαν σε δοχείο με νερό που τις σκέπαζε για τουλάχιστον 10 ημέρες ώστε να καθαριστούν πολύ καλά και να φύγουν τυχόν υπολείμματα που θα μπορούσαν να περάσουν στις τηγανίτες. Στη συνέχεια τις σκέπαζαν με κάρβουνα και στάχτη ώστε να αρχίσουν σιγά- σιγά να ζεσταίνονται.Την επόμενη μέρα η φωτιά δυνάμωνε ώστε σιγά σιγά να αποκτήσουν αντοχή στις υψηλές θερμοκρασίες και να μη σπάσουν όταν ψήνονται οι τηγανίτες. Πριν αρχίσει το ψήσιμο έπρεπε να "κάψουν" πολύ καλά. Οι συγκεκριμένες πέτρες φυλάσσονταν ως κειμήλιο και σκεπάζονταν με σπάργανα(μαλακό πανί που σκεπάζουν τα μωρά) , ενώ το δέσιμο ήταν σε σχήμα σταυρού και έτσι έμεναν μέχρι τα επόμενα Χριστούγεννα που θα τις χρησιμοποιούσαν  ξανά. 

    Οι τηγανίτες αυτές γίνονται μια φορά το χρόνο,την παραμονή των Χριστουγέννων. Για την κατασκευή τους χρησιμοποιούν αλεύρι, αλάτι και νερό. Όταν ψηθούν τις στρώνουν σε ταψί και τις ρίχνουν σιρόπι και καρύδια. Τις τρώνε την επόμενη μέρα. Εμείς τις φάγαμε σήμερα. Ήταν πεντανόστιμες. Ευχαριστούμε πολύ τους γονείς που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας και με χαρά μάς έδειξαν πώς μπορούμε να συνεχίζουμε την παράδοση τηρώντας τα έθιμα του τόπου μας.

Ελάτε εδώ γειτόνισσες
Και εσείς γειτονοπούλες,
Τα σπάργανα να φτιάξουμε
και το Χριστό ν΄ αλλάξουμε.

Τα σπάργανα για το Χριστό,
Ελάτε όλες σας εδώ.(δις)

Να πάμε να γυρίσουμε
Και βάγια να σκορπίσουμε .
Να βρούμε και την Παναγιά
οπού μας φέρνει τη χαρά.

Τα σπάργανα για το Χριστό,
ελάτε όλες σας εδώ.(δις)

Κοιμάται στα τριαντάφυλλα,
γεννιέται μες στα λούλουδα.
Γεννιέται μες στα λούλουδα ,
κοιμάται στα τριαντάφυλλα.

Τα σπάργανα για το Χριστό,
ελάτε όλες σας εδώ.
Τα σπάργανα να φτιάξουμε
και το Χριστό ν΄ αλλάξουμε.