Ο Νικόλας Ανδρικόπουλος ... στην τάξη μας

   Καιρό τώρα διαβάζουμε βιβλία που έχει γράψει ή έχει εικονογραφήσει ο  Νικόλας Ανδρικόπουλος. Έτσι θελήσαμε να τον γνωρίσουμε καλύτερα. 

Βρέθηκε ο κατάλληλος άνθρωπος που έπαιξε το ρόλο του μεσάζοντα, έγινε η πρώτη επικοινωνία, κλείστηκε το ραντεβού, η τεχνολογία έβαλε το χεράκι της κι έτσι χθες το πρωί ο Νικόλας Ανδρικόπουλος μας επισκέφτηκε... διαδικτυακά . Στριμωγμένοι σε μια γωνιά της αίθουσας, για να μας παίρνει όλους η μικρή κάμερα του σχολείου, τον ακούγαμε μαγεμένοι για δύο ώρες να μας μιλάει και ακούραστος να απαντάει σε όλες τις ερωτήσεις μας.
Σήμερα κάναμε την απομαγνητοφώνηση. Ήταν τόσα πολλά αυτά που συζητήσαμε με τον κύριο Ανδρικόπουλο που είναι δύσκολο να μεταφερθούν όλα. Παρακάτω έχουμε ξεχωρίσει αρκετά. Διαβάστε τα για να γνωρίσετε έναν σημαντικό άνθρωπο της τέχνης. Είναι πολλά , αλλά αξίζει τον κόπο. Εμείς πάντως δεν καταλάβαμε πότε πέρασε το δίωρο.

Λαμπρινή: Πώς αρχίσατε να γράφετε βιβλία; Τι σκεφτόσαστε πριν αρχίσετε το γράψιμο;

Τα βιβλία που έχω γράψει είναι θέματα που με άγγιζαν και με αφορούσαν και στη ζωή μου.Το πρώτο βιβλίο που έγραψα ήταν " ο αρκούδος Αρθούρος", και ήθελα σ΄αυτό να θίξω το πρόβλημα των αρκούδων που τις χρησιμοποιούσαν οι τσιγγάνοι για εκμετάλλευση. Ξέρετε πως εκπαίδευαν αυτά τα ζώα; Με έναν τρόπο βάρβαρο. Τα ανάγκαζαν να πατάνε πάνω σε λαμαρίνα που έκαιγε, τα χτυπούσαν, τα άφηναν νηστικά.

Αλέξανδρος: Μου άρεσε πολύ αυτό το βιβλίο.

 Η εκμετάλλευση των ζώων είναι πολύ άσχημο πράγμα. Κάτι αντίστοιχο με αυτό που γινόταν στις αρκούδες παλιά, γίνεται σήμερα και στην εκπαίδευση των ζώων για να κάνουν τα  διάφορα κόλπα στα τσίρκο.

Βασίλης: Έχουν συνηθίσει αυτά τα ζώα.

 Κανένα ζώο δε συνηθίζει. Όλα πρέπει να ζουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Εμείς τα βάζουμε σε κλουβιά. Φαντάζεστε να είχαν τη δυνατότητα τα ζώα να βάλουν εμάς σε κλουβιά; Θα μας άρεσε; Όχι.

Το πρώτο μου βιβλίο λοιπόν είχε αυτό το θέμα. Έγραφα για ότι με ενοχλούσε. Με ενοχλούσαν πολλά.

Για παράδειγμα με ενοχλούσε η αντίδραση των ανθρώπων στο διαφορετικό. Με πλήγωνε, με θύμωνε. Δεν μου άρεσε που οι άνθρωποι ξεχώριζαν ο ένας τον άλλο. Αυτός είναι Αλβανός, αυτός είναι Πακιστανός, Κινέζος κ. α.Τότε μου γεννήθηκε η ιδέα να γράψω "τη χώρα με τους παράξενους ανθρώπους".

Λαμπρινή: Βλέπετε κάτι δηλαδή όταν είστε έξω από το σπίτι κι αυτό σας εμπνέει;

  Έτσι γίνεται. Βλέπω ας πούμε τις ράμπες στα πεζοδρόμια για τους ανάπηρους να έχουν αποκλειστεί από αυτοκίνητα χωρίς κανένας να νοιάζεται πώς θα τις χρησιμοποιήσει αυτός που τις έχει ανάγκη. Αυτό έχει γίνει θέμα στο βιβλίο μου "Δυο παπούτσια με καρότσι". Το έγραψα για να δείξω στους ανθρώπους πως πρέπει να σεβόμαστε αυτούς που κινούνται με καροτσάκι.

Όπως βλέπετε,  σχεδόν πάντα γράφω για ένα θέμα που με απασχολεί στην κοινωνική μου ζωή και στη ζωή όλων των ανθρώπων. Γιατί θεωρώ ότι κι αυτούς που νομίζουν ότι δεν τους απασχολεί, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τους αφορά. Η ανάγκη για αποδοχή της διαφορετικότητας είναι κάτι που αφορά όλους μας. Είναι σημαντικό να προσπαθούμε όλοι μας να μπαίνουμε στη θέση του άλλου. Μήπως θυμόσαστε τι απάντησε ο ήρωας του βιβλίου "η χώρα με τους παράξενους ανθρώπους" όταν τον ρώτησαν οι δημοσιογράφοι τι του έκανε εντύπωση στις χώρες που επισκέφτηκε; 

Λαμπρινή: Το κλάμα των παιδιών πάντα είναι κλάμα. 

 Έτσι μπράβο. Δεν έχει σημασία λοιπόν αν είμαστε διαφορετικοί. Όταν στενοχωριόμαστε όλοι κλαίμε κι όταν χαιρόμαστε όλοι γελάμε.

Βασίλης: Το βιβλίο "παιχνίδια και ψιλικά" γιατί το γράψατε;

 Το έχετε διαβάσει; Ξέρετε για ποιο θέμα μιλάει;

Βασίλης: Για τον πόλεμο.

 Έβλεπα να γίνονται πόλεμοι σε διάφορες χώρες και τα παιδιά να το βλέπουν σαν παιχνίδι. Σαν ένα videogame. Δεν είναι παιχνίδι όμως . Εκεί σκοτώνονται άνθρωποι. Ένας πόλεμος δεν μπορεί να ξεχωρίσει τους καλούς από τους κακούς, τους ωραίους από τους άσχημους, τους νέους από τους μεγαλύτερους, αυτούς που πολεμάνε από αυτούς που δεν πολεμάνε.Αυτό που σήμερα γίνεται σε μια άλλη χώρα αύριο μπορεί να γίνει στη δική μας. Πρέπει όλοι μας να φροντίζουμε να μην γίνεται πουθενά.

Χρήστος: Εμένα μου άρεσε το βιβλίο¨Η κολοκυθιά και το ξωτικό"

Θα σας πω γι΄αυτό το βιβλίο. Είναι μισή αληθινή ιστορία μισή φανταστική. Την κολοκυθιά τη φύτεψε η γυναίκα μου στην αυλή του σπιτιού μας και στη συνέχεια μας επισκέφτηκε το ξωτικό.

Βασίλης: Αληθινό ξωτικό;

Αληθινό. Είναι από τα ξωτικά που εμφανίζονται μόνο σε κείνους που αγαπάνε τη φύση και έχουν φαντασία. Οι υπόλοιποι δεν το βλέπουν. 

Λευτέρης: Ποιο βιβλίο σας θα ξεχωρίζατε;

Απ΄αυτά που έχω γράψει μου αρέσει πιο πολύ "η χώρα με τους παράξενους ανθρώπους", αλλά και ¨τα δυο παπούτσια με καρότσι" Δεν ξέρω ποιο να ξεχωρίσω. Απ΄αυτά που έχω εικονογραφήσει θα ξεχωρίσω ένα που μου αρέσει  πολύ σαν κείμενο και σαν εικονογράφηση. Είναι το βιβλίο της Αργυρώς Κοκορέλη ¨Ο Άι Βασίλης πάει στον πόλεμο¨ Είναι ένα αντιπολεμικό βιβλίο.Με συγκινεί πολύ η εικόνα όπου ο Άι Βασίλης σε μια κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα βρίσκει ένα παιδάκι μόνο. Κι όταν του προτείνει να του χαρίσει ένα από τα δώρα του όπως ένα κινητό τηλέφωνο, εκείνο αρνείται και αυτό που ζητάει από τον Άγιο είναι να τα ξανακάνει όλα όπως ήταν πριν. Θέλει τους γονείς του, τους φίλους του, το σπίτι του, τη γειτονιά του.

Λευτέρης: Τι είναι αυτό που σας έκανε να γίνετε εικονογράφος;

   Εικονογράφος παιδικών βιβλίων έγινα το 1995. Λίγο αργότερα άρχισα να γράφω και κείμενα. όταν τα παιδιά μου  ήταν περίπου στην ηλικία σας, βρέθηκε στη ζωή μου ένας κόκκινος φουσκωτός ανθρωπάκος και μου ψιθύρισε  "Ανακάλυψε τα μυστικά και τα μυστήρια του κόσμου των παιδιών".

     Αποφάσισα να ασχοληθώ με την εικονογράφηση γιατί κατάλαβα ότι ο κόσμος που θα μεγαλώσουν τα παιδιά μου δε θα είναι τόσο όμορφος αν δε βοηθήσουμε όλοι μας να γίνει λίγο καλύτερος. Και πώς μπορεί να γίνει ο κόσμος καλύτερος; Γράφοντας και εικονογραφώντας βιβλία για να τα διαβάσουν τα παιδιά σαν κι εσάς και να νιώθουν όμορφα . Κι όταν μεγαλώσουν θα είναι άνθρωποι που τους αρέσει να διαβάζουν , τους αρέσει η ζωγραφική κι όλες οι τέχνες, θα είναι άνθρωποι που θα θέλουν να πηγαίνουν σε εκθέσεις και μουσεία κ.ά. Γιατί η τέχνη κάνει τους ανθρώπους να γίνονται πιο καλοί, πιο υγιείς κοινωνικά και πιο έξυπνοι. Γιατί σε κάνει να σκέφτεσαι πράγματα που ίσως σε άλλη περίπτωση δε θα σου περνούσαν από το μυαλό.

Χρήστος: Ποιο είναι το δύσκολο στη δουλειά σας;

 Μμ... Ξέρω γω; Αυτό που θα εικονογραφήσω να μου δίνει ερεθίσματα. Να με εμπνέει. Όταν γράφω και εικονογραφώ ταυτόχρονα ένα βιβλίο μου είναι δύσκολο να ξεχωρίσω μέσα μου αυτές τις δύο ιδιότητες. Δηλαδή ως συγγραφέας θα πρέπει να ξέρω που να σταματήσω το κείμενο, γιατί από κει και πέρα θα συμπληρώσει η εικόνα κι ως εικονογράφος που να σταματήσω την εικόνα για να μιλήσει το κείμενο. Είναι δυο ιδιότητες στον ίδιο άνθρωπο κι αυτό είναι δύσκολο μα ταυτόχρονα είναι και γοητευτικό. 

Ειρήνη: Σας αρέσει η δουλειά σας;

Πάρα πολύ, αν δε μου άρεσε δε θα μπορούσα να την κάνω. Πρέπει να αγαπάμε αυτό που κάνουμε.

Διονυσία: Από μικρός θέλατε να γίνετε εικονογράφος;

Όχι, από μικρός ήθελα να γίνω ζωγράφος. Και έγινα ζωγράφος. Η εικονογράφηση προέκυψε αργότερα.

Νικολέτα: Έχετε σκεφτεί ποτέ να εικονογραφήσετε βιβλία για μεγάλους;

Πολύ θα το ήθελα. Έχω εικονογραφήσει ένα που είναι για μεταεφηβική ηλικία.Θα ήθελα να εικονογραφήσω κι άλλα όμως οι εκδότες δεν το θέλουν γιατί ανεβαίνει το κόστος του βιβλίου.

Χρήστος: Πόσα βιβλία έχετε εικονογραφήσει;

 Έχω εικονογραφήσει 72 βιβλία κι έχω γράψει 8.

Νικολέτα: Ποιο είναι το τελευταίο βιβλίο που εικονογραφήσατε;

 Λέγεται ¨Η δύναμή μου¨. Είναι ένα καταπληκτικό βιβλίο που έχει γράψει η  Κωνσταντίνα Αρμενιάκου και μιλάει για την αυτοπεποίθηση που πρέπει να έχουν οι άνθρωποι για να μην παρασύρονται σε εξαρτήσεις που υπόσχονται ψεύτικη δύναμη.

Αλέξανδρος: Ποιο βιβλίο από αυτά που έχετε εικονογραφήσει σας αρέσει περισσότερο;

Σας είπα κάποιο νωρίτερα. Θα ήθελα όμως να αναφέρω και ένα βιβλίο ακόμη. Λέγεται "οι πειρατές της Λιμνοχώρας".  Εγώ είχα την ιδέα αλλά δεν είχα αρχίσει να γράφω ακόμη κείμενα και δεν ένιωθα σίγουρος να το κάνω. Έτσι το εμπιστεύτηκα, όπως το είχα εμπνευστεί ως λόγο και εικόνα, στη Μάνια Καπλάνογλου.Εκείνη έγραψε το κείμενο κι εγώ ολοκλήρωσα την εικονογράφηση.

Χρήστος: Όταν παίρνετε τα κείμενα είναι δύσκολο να εμπνευστείτε τους ήρωες;

 Αν μου αρέσει το κείμενο δεν είναι δύσκολο. Αν δεν με εξιτάρει από την αρχή, είναι πιο δύσκολο και μπορεί να μην το κάνω και καθόλου.

Βασίλης: Τι είναι αυτές οι εικόνες που βλέπω πίσω σας;

 Είναι πλαστικοποιημένες φιγούρες βιβλίων μου από κάποια έκθεση. Ελάτε να σας ξεναγήσω. Δεν ξέρω αν καταλάβατε, αλλά βρίσκομαι στο ατελιέ μου. Είναι ο χώρος όπου δουλεύω. Είναι ένα δωμάτιο του σπιτιού μου κι έτσι μπορώ να δουλεύω ότι ώρα έχω όρεξη. Πίσω μου λοιπόν είναι οι φιγούρες από το βιβλίο ¨Η χώρα με τους παράξενους ανθρώπους". Στους τοίχους υπάρχουν κι άλλα έργα μου. Έχω δυο βιβλιοθήκες και το γραφείο όπου δουλεύω. Εδώ είναι όλα τα εργαλεία της δουλειάς μου. 

Μαρία:  Τι εργαλεία χρησιμοποιείτε; Τις ζωγραφιές σας τις κάνετε με πινέλα συνήθως;

 Όχι μόνο. Κοιτάξτε. Να τα εργαλεία μου. Πινέλα, ξυλομπογιές, τέμπερες, ακρυλική μπογιά.. Έχω τρεις παλέτες που δεν τις ξεπλένω ποτέ. Έχω τα βασικά χρώματα που χρησιμοποιώ στις θέσεις που θέλω και απλά ξεπλένω το πινέλο.Κάθε φορά χρησιμοποιώ πολλά υλικά ταυτόχρονα.

Πώς γίνεται η εικονογράφηση ενός βιβλίου;

 Θα σας πω πώς κάνω εγώ την εικονογράφηση. Πρώτα διαβάζω μια γρήγορη ανάγνωση το κείμενο και στη συνέχεια πάω βήμα-βήμα. Παίρνω μια σελίδα, τη μελετάω προσεχτικά και αρχίζω να σκιτσάρω σε μια απλή κόλλα χαρτί που έχω δίπλα μου. Κάθε εικόνα ξεχωριστά. Τα περισσότερα βιβλία έχουν 10 εικόνες. Σ αυτές μοιράζουμε το κείμενο. 

Στη συνέχεια τις πάτε στο γραφίστα;

  Εγώ είμαι και γραφίστας. Υπήρξα της παλιάς μεθόδου βέβαια, γνωρίζω όμως πολύ καλά τη διαδικασία.Αφού λοιπόν έχω ετοιμάσει τις εικόνες και έχω χωρίσει το κείμενο με σημεία,  πάω στο χειριστή του υπολογιστή με έτοιμο το πλάνο. Εκεί θα σκανάρουμε την ήδη διαμορφωμένη εικόνα, θα μπει το κείμενο, θα ντεκουπάρουμε όσα σημεία χρειαζόμαστε και ολοκληρώνεται η διαδικασία. Τα πιο πολλά βιβλία μου είναι με την παλιά μέθοδο , όπου ο υπολογιστής έπαιζε μικρότερο ρόλο.

Ο συγγραφέας του βιβλίου σας επηρεάζει καθόλου στην εικονογράφησή σας;

        Όταν εικονογραφώ βιβλία άλλων, ποτέ δεν αφήνω το συγγραφέα να συμμετέχει στην εικονογράφηση. Δε βλέπει τις εικόνες κατά την ώρα της δημιουργίας. Θέλω να λειτουργώ ως αντικειμενικός κριτής του έργου που είναι γραμμένο. Αν συζητήσω θ΄αρχίσει να μου περιγράφει πράγματα που δεν υπάρχουν στο κείμενο. Εγώ θέλω να λειτουργώ ως αναγνώστης. Να συμπληρώνω  με την εικόνα μου πάνω σ΄αυτό που είναι γραμμένο.

  Ο τρόπος που εμβαθύνω πάνω στο γραπτό λόγο με βοηθάει να βγαίνει ένα  αποτέλεσμα γοητευτικό, πρώτα για μένα κι ύστερα για το συγγραφέα και τον αναγνώστη.Μου αρέσει να προσπαθώ να ανακαλύψω τι υπάρχει πίσω από τις λέξεις.Είναι ένα παιχνίδι ψαξίματος που θα έχανε τη γοητεία του με την επέμβαση του συγγραφέα.

Τι ακριβώς ψάχνετε;

 Ψάχνω το χρόνο, το τοπίο τους ήρωες. Ο συμφραζόμενος λόγος θα με οδηγήσει στο σωστό αποτέλεσμα.

Παναγιώτα: Ζωγραφίζατε ωραία όταν ήσασταν μικρός;

 Δεν ξέρω. Μου άρεσε πάντα να ζωγραφίζω. Εκεί που θυμάμαι ότι ήμουν πολύ καλός ήταν να φτιάχνω πράγματα μα πλαστελίνη. Δυστυχώς όμως δεν έχει σωθεί κανένα έργο μου.Πάντως θυμάμαι πως η τέχνη με απασχολούσε από πολύ μικρή ηλικία και δε σταμάτησε να με απασχολεί ποτέ.

Ξεχωρίζετε κάποιο χρώμα; Έχετε κάποιο αγαπημένο;
 Το κόκκινο. Γι΄αυτό κι ο φουσκωτός κόκκινος ανθρωπάκος.

Σοφία: Πώς αισθάνεστε όταν ζωγραφίζετε;

Υπέροχα. Όπως αισθάνεστε εσείς όταν παίζετε ένα αγαπημένο σας παιχνίδι. Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς ζωγραφική.Σκέφτομαι συνεχώς και ονειρεύομαι γύρω από τέτοια θέματα. Πώς θα διαμορφωθεί μια εικόνα.

Μαρία: Η εικονογράφησή σας είναι ιδιαίτερη.

 Έτσι νομίζετε; Με τιμάει αυτό που λέτε. Έτσι μου βγαίνει. Το να παράξω μια εικόνα απλώς όπως είναι στην πραγματικότητα πολλές φορές δε μου λέει τίποτα. Ως εικαστικός θέλω οι εικόνες μου να έχουν κάτι διαφορετικό που να εμπνέουν όχι μόνο εμένα, αλλά κι αυτόν που τις βλέπει. Να τον εμπνέουν οι φιγούρες μου, να θέλει να συζητάει μ΄αυτές. Όταν ήμουν πιο νέος έκανα πιο ρεαλιστικές εικόνες. Όσο περνούν τα χρόνια κάνω πιο σουρεαλιστικές γιατί με εμπνέει αυτός ο τρόπος πια.

Πώς νιώθετε για τα βραβεία που έχετε πάρει;

 Πολύ ωραία. Η συμμετοχή σε τέτοιους διαγωνισμούς είναι το επιδιωκόμενο. Θέλεις να παρουσιάσεις τη δουλειά σου για να τη δείξεις και να κάνεις μια εικαστική πρόταση.Αν κερδίσω σημαίνει πως η δουλειά αυτή είναι αποδεκτή. Εμπλουτίζω τον εικαστικό κόσμο με κάτι ακόμα, με μια καινούρια πρόταση.

Ειρήνη: Τι σας αρέσει να κάνετε στον ελεύθερο χρόνο σας;

 Πράγματα πάντα γύρω από την τέχνη. Αν δεν ζωγραφίζω θα σκέφτομαι κάτι να γράψω θα ακούω μουσική... Τέτοια πράγματα.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας;

   Έναν άνθρωπο με πάθος ακόμα και σε πράγματα που για κάποιους μπορεί να μη σημαίνουν και τίποτα για μένα λειτουργούν με ένταση. Όπως για τα βιβλία "Η χώρα με τους παράξενους ανθρώπους" και ¨Δυο παπούτσια με καρότσι". Ήταν τόση μεγάλη η αγωνία μου να μιλήσω γι αυτά που με ενοχλούσαν που ήθελα να πάρω έναν τηλεβόα, να βγω στο δρόμο και να αρχίσω να φωνάζω. Επειδή όμως θα γινόμουν γραφικός και δε θα με έπαιρναν σοβαρά, σκέφτηκα να τα γράψω. Κι αυτό βγήκε με ένταση και πάθος. Έχω το μέσο πια να φτάσω στη σκέψη και την ψυχή των ανθρώπων. Είναι η ζωγραφική και η γραφή. Ένας σιωπηλός τρόπος αλλά παράλληλα τόσο ηχηρός.

Θα γράψετε κι άλλα βιβλία;

Ετοιμάζω ήδη ένα. Έχω σκοπό να συνεχίσω τόσο να γράφω όσο και να εικονογραφώ. Όσο υπάρχει έμπνευση θα το κάνω γιατί ξέρετε ότι στην τέχνη τα πάντα είναι θέμα έμπνευσης.

Ευχόμαστε πάντα να έχετε έμπνευση. Ευχαριστούμε πολύ που μας αφιερώσατε τόσο χρόνο . Να είστε καλά. Γεια σας.