Το νερό στη θρησκεία , στους μύθους και στις παραδόσεις

Ο Αχέροντας ποταμός

Στη χώρα μας υπάρχουν πολλά ποτάμια και λίμνες με αρχαίο όνομα , που συνοδεύονται από κάποιο μύθο.

Ο Αχέροντας, ποτάμι της περιοχής μας, είναι γνωστός από τους μύθους για τους νεκρούς και τον Άδη.
Κατά τις θρησκευτικές δοξασίες των αρχαίων Ελλήνων, ο Αχέροντας ήταν γιος της Γης. Επειδή όμως κατά την Τιτανομαχία, ο Αχέροντας έδωσε στους Τιτάνες νερό για να ξεδιψάσουν , καταδικάστηκε από τον Δία να μείνει αιώνια κάτω από την Γη.

Το ποτάμι αυτό, με τις άφθονες καλαμιές στις όχθες του , έπρεπε να διαβούν οι ψυχές των νεκρών για να
φθάσουν στο βασίλειο του Άδη. O θεός Ερμής έφερνε τις ψυχές στον Χάροντα. Από εκεί και πέρα αναλάμβανε ο Χάρων , ο γέρος βαρκάρης. Η διάβαση από την μια όχθη στην άλλη γινόταν με το πορθμείο του Χάροντα, που έπαιρνε ως αμοιβή έναν οβολό από κάθε νεκρό. Ο Χάροντας οδηγούσε τις ψυχές μέσω του ποταμού στην Λίμνη Αχερουσία, στα έγκατα της οποίας ήταν το βασίλειο του Άδη.
Κάποτε όμως έφτασε στη βάρκα του Χάροντα ένας πολύ ιδιότροπος νεκρός, ο Μένιππος. Του ζήτησε και του ξαναζήτησε εισιτήριο ο Χάροντας αλλά αυτός τίποτα!

πηγές: τεταρτάκια και http://gym-gardik.thesp.sch.gr/



Ένας αρχαίος συγγραφέας, ο Λουκιανός, έχει καταγράψει μάλιστα και την κουβέντα του Χάροντα με το Μένιππο ή μάλλον τον καβγά τους:
(Το βαρκάκι του Χάροντα φτάνει στην όχθη της Αχερουσίας. Οι νεκροί βγαίνουν ένας-ένας πληρώνουν το ναύλο τους (έναν οβολό) στον Χάροντα και χάνονται δεξιά. Τελευταίος βγαίνει ο Μένιππος, που πάει να φύγει χωρίς να πληρώσει. Ο Χάρος τον πιάνει από τον ώμο. )

ΧΑΡΟΣ: Κατέβαινε, βρε καταραμένε, τον ναύλο!
ΜΕΝΙΠ: Δε πα' να φωνάζεις Χάρε, όσο σ' αρέσει.
Χ: Πλέρωσε ρε σου λέω, για το ταξίδι που 'καμες!
Μ: Δε μπορείς να πάρεις από κάποιον που δεν έχει. *
Χ: Καλά! Υπάρχει κάποιος που να μην έχει έναν οβολό;
Μ: Αν είναι και κάνας άλλος, δε ξέρω. Εγώ πάντως δεν έχω.
Χ: Βρωμιάρη. Θα σε πάω στον Πλούτωνα, αν δε πληρώσεις.
Μ: Κι εγώ θα σου ρίξω μία με το κουπί και θα σου σπάσω το κρανίο.
Χ: Τζάμπα ταξίδεψες δηλαδής;
Μ: Ο Ερμής, που με κουβάλησε 'δω, να σε πλερώσει.
Ε: Θα 'πρεπε να πουληθώ ολάκερος αν ήταν να πλερώνω τους πεθαμένους.
Χ: Δε θα το κουνήσω στιγμή από κοντά σου.
Μ: Αν είν' έτσι, βγάλε όξω τη βάρκα και κάτσε. Μα δεν έχω μία! Τι θα πάρεις;
Χ: Δεν ήξερες ρε, πως έπρεπε να 'χεις το ναύλο;
Μ: Το 'ξερα και λοιπόν; Αφού δεν είχα μία, τι να 'κανα; Να μη πέθαινα;
Χ: Δηλαδή μόνο συ θα καυχιέσαι πως τη πέρασες τζάμπα;
Μ: Ε όχι και τζάμπα ρε μάγκα! Νερά έβγαζα, κουπί τράβηξα και μόνο 'γω απ' όλους, δεν έκλαιγα!
Χ: Αυτά δε περνάνε σε βαρκάρη! Πλέρωσε το ναύλο. Δε μπορεί να γίνει αλλιώς!
Μ: Ε τότε γύρνα με πίσω...
Χ: Ωραία τα λες. Να τις φάω κι από πάνω από τον Αιακό!
Μ: Ε τότε μη μου κολλάς.
Χ: Δείξε μου τι έχεις μες στο σακί;
Μ: Λούπινα. Θες λιγάκι; Κι ένα πρόσφορο.
Χ: Από που μας κουβάλησες βρε Ερμή τούτο το κοπρόσκυλο; Το τι έλεγε στο ταξίδι δε περιγράφεται! Πείραζε και κορόϊδευε όλους τους άλλους κι ήταν ο μόνος που τραγουδούσε ενώ κείνοι θρηνούσανε.
Ε: Δε ξέρεις Χάρε ποιον είχες στη βάρκα; Τον Μένιππο! 'Ανθρωπος τελείως λεύτερος. Τίποτε δεν τονε νοιάζει!

Ο Μένιππος βρίσκει ευκαιρία που ο Χάρος μιλά με τον Ερμή και τη κοπανά...

Χ: Αχ και να σε πιάσω καμιά φορά...

Ακούγετ' η φωνή του Μένιππου από μακριά
Μ: Αν με πιάσεις φίλε μου. Δυο φορές δε μπορείς να με πιάσεις.

*γνωστή φράση που 'μεινε παροιμιώδης:
Ούκ άν λάβοις παρά του μή έχοντος!


Στο δρόμο του ο ποταμός Αχέρων διασταυρωνόταν με τους Πυριφλέγοντα και Κωκυτό, στο σημερινό χωριό Μεσοπόταμος, στο σημείο όπου βρίσκεται το αρχαίο Νεκρομαντείο του Αχέροντα. Η αρμοδιότητα του Νεκρομαντείου του Αχέροντα ήταν διαφορετική από αυτή των Δελφών και της Δωδώνης. Ο σκοπός του δεν ήταν η παροχή χρησμού αλλά η διευκόλυνση της επικοινωνίας των επισκεπτών με τις ψυχές των νεκρών συγγενών τους.